SUHAKAM : SURUHANJAYA HAK ASASI MANUSIA MALAYSIA

Suruhanjaya Hak Asasi Manusia Malaysia (SUHAKAM) ini ditubuhkan oleh Parlimen di bawah Akta Suruhanjaya Hak Asasi Manusia Malaysia 1999 (Akta 597). Akta tersebut telah diwartakan pada 9 September 1999. Mesyuarat sulungnya pula diadakan pada 24 April 2000. Penyertaan Malaysia yang aktif di dalam Suruhanjaya Hak Asasi Manusia Pertubuhan Bangsa-bangsa Bersatu (United Nations Commission for Human Rights-UNCHR) telah menyebabkan Malaysia juga berusaha menubuhkan sebuah institusi hak asasi manusia pada peringkat nasional pada tahun 1993 hingga 1995. Pada waktu itu, Malaysia dilantik sebagai ahli Suruhanjaya oleh Majlis Ekonomi dan Sosial Pertubuhan Bangsa-bangsa Bersatu (PBB). Seterusnya pada tahun 1995, Malaysia diberi penghormatan iaitu dilantik sebagai Pengerusi sesi ke-52 UNCHR. Ketua perwakilan pada masa itu adalah Tan Sri Dato’ Musa Hitam.

Kerajaan malaysia telah menimbangkan sebab-sebab penubuhan Hak Asasi Manusia Malaysia. Antaranya ialah penglibatan malaysia yang aktif dalam UNCHR semenjak tahun 1993. Selain itu juga, impak daripada kejayaan persidangan dunia berhubung hak asasi manusia pada tahun 1993 di vienna telah menarik perhatian masyarakat dunia turut menarik perhatian malaysia bagi mewujudkan pertubuhan Hak Asasi Manusia. Selain itu juga, faktor penyumbang kepada pertubuhan Suruhanjaya Hak Asasi Manusia Malaysia adalah kerana  negara-negara yang menyertai UNCHR termasuk Malaysia, bersetuju bahawa hak-hak asasi manusia meliputi rangkuman sejagat dan tidak boleh dipisahkan dan mereka juga meyedari bahawa pentingnya diwujudkan badan-badan hak asasi manusia di peringkat negara masing-masing. Hal ini telah menjadikan Malaysia salah satu negara yang memperjuangkan hak asasi manusia.

Namun begitu masih terdapat pelbagai faktor lain yang telah mendokong cadangan penubuhan SUHAKAM ini antaranya ialah terdapat tekanan yang meluas di peringkat antarabangsa terhadap hak asasi manusia dan menyedari bahawa isu ini merentasi sempadan dan kedaulatan sesebuah negara. selain itu juga, penglibatan Malaysia yang begitu aktif dalam pertubuhan bangsa-bangsa bersatu dan juga suasana politik malaysia yang semakin berkembang di samping masyarakat malaysia yang bergerak maju dan peka terhadap isu-isu semasa, isu-isu hak asasi manusia dan juga isu-isu politik. Oleh yang demikian, berdasarkan faktor-faktor tersebut Tan Sri Dato’ Musa Hitam yang ketika itu merupakan perwakilan Malaysia telah mencadangkan buat pertama kalinya kepada kerajaan Malaysia bagi menubuhkan badan hak asasi manusia sendiri yang bebas.

Pada 24 April 1999 pula iaitu lima tahun selepas idea itu diajukan, Menteri Luar Datuk Seri Syed Hamid Albar telah mengumumkan bahawa Kerajaan akan membentang satu Rang Undang-undang dalam sidang Parlimen pada bulan Julai 1999 bagi menubuhkan Suruhanjaya Hak Asasi Manusia Malaysia. Rang Undang-undang ini berpandukan kepada Prinsip Paris 1992 yang memperuntukkan kriteria antarabangsa bagi penubuhan sesebuah suruhanjaya hak asasi manusia yang bebas dan juga pengalaman yang ada pada institusi hak asasi manusia yang sudah tertubuh, terutamanya di rantau Asia Pasifik.

Terdapat pelbagai fungsi dan kuasa penubuhan SUHAKAM antaranya ialah

·         Membantu melindungi dan memajukan hak asasi manusia.

·         Memupuk kesedaran dan menyediakan pendidikan mengenai hak asasi manusia.

·  Menasihati dan membantu kerajaan dalam merumuskan perundangan, arahan, dan tatacara pentadbiran serta mengesyorkan langkah yang perlu diambil.

·        Mengesyorkan kepada kerajaan berkenaan dengan penandatanganan atau penyertaan dalam triti dan surat cara antarabangsa yang lain dalam bidang hak asasi manusia.

·  Suruhanjaya hak asasi manusia turut berperanan dalam menyiasat aduan berkenaan dengan pelanggaran hak asasi manusia yang disebut di bawah seksyen 12.

§  Fungsi menyiasat aduan berhubung dengan pelanggaran hak asasi manusia tertakluk kepada syarat yang dikenakan oleh Seksyen 12 akta tersebut.

§  Seksyen 12 memberi SUHAKAM kuasa memulakan penyiasatan terhadap tuduhan wujudnya pelanggaran hak asasi, di samping bertindak berasaskan aduan yang dibuat kepadanya.

§  SUHAKAM tidak boleh menyiasat aduan yang menjadi perkara prosiding yang sedang menunggu keputusan mana-mana mahkamah undang-undang atau yang sudah di putuskan dengan muktamad oleh mahkamah. Penyiasatan mesti dihentikan sekiranya perkara yang sedang disiasat dibawa ke mahkamah.

 

 

sumber: www.suhakam.org.my